FAQ Szukaj Użytkownicy Grupy Galerie Rejestracja Profil Zaloguj  Mundur Wz19 i ekwipunek Idź do strony 1, 2, 3, 4  Następny Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat        Forum Strzelcy Kaniowscy - Forum Strona Główna -> Ekwipunek i wyposażenie Autor Wiadomość miki rekrut Dołączył: 21 Sty 2006 Posty: 200 Przeczytał: 0 tematów Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Bielsko-Biala, jam Podhalan Wysłany: Nie 19:52, 19 Mar 2006    Temat postu: Mundur Wz19 i ekwipunek Chcialem zapytac kiedy Mundur Wz19 zaczol byc noszony? Czy byl juz noszony w 1920r w wojnie z Bolszewikami? Oraz jesli chodzi o ekwipunek strzelca z 1920r, co by nosil, czy byl to raczej ekwipunek Niemiecki czy Francuski? Post został pochwalony 0 razy Powrót do góry bolas kapral podchorąży Dołączył: 05 Sie 2005 Posty: 13058 Przeczytał: 2 tematy Pomógł: 27 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: II Rzeczpospolita Wysłany: Nie 20:31, 19 Mar 2006    Temat postu: 1 Pułk Strzelców Wileńskich Post został pochwalony 0 razy Powrót do góry melescul Dołączył: 30 Sty 2006 Posty: 102 Przeczytał: 0 tematów Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Bałuty, dawne Litzmannstadt Getto Wysłany: Pon 13:38, 20 Mar 2006    Temat postu: Zdjęcie niesamowite jeśli zaś idzie o odpowiedź na początkowe pytanie - bardzo wymowne. Rzeczywiście, trudno bardziej skrótowo przedstawić sprawę wyposażenia polskiej armii w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku, bez uciekania się do ogólników w stylu "wyposażenie było rozmaite" Inna rzecz, że zamieszczona fota sugeruje góownie niemieckie pochodzenie ekwipunku, co też jest zbytnim uproszczeniem. Co można stwierdzić bez wielostronicowych analiz - istnienie czterech podstawowych źródeł wyposażenia: 1) 3 po armiach zaborców - Rosji, Niemczech i Austrii 2) czwarte to wyposażenie francuskie (armia Hallera i dostawy juz w trakcie wojny - rola gen. Weyganda itd.) Zasadniczo starano się nie mieszać wyposażenia, ze względów czysto praktycznych. Lord D'Abernon, było nie było, bezpośredni świadek, choć jego relacja jest obserwacją z wysokiego szczebla, wspomina w swojej "Osiemnastej decydującej bitwie w dziejach świata", że polskie wojska " z małemi (pisownia oryginalnego wydania - m.) wyjątkami, były bardzo marnie wyekwipowane, wielu żołnierzy nie posiadało butów, (...) trzeba było (...) dokonać szczegółowej inspekcji broni i przydzielić żołnierzy uzbrojonych w karabiny francuskie do batalionów uzbrojonych w mauzery (j.w. - m.), i vice versa." Co oznacza, że problem pstrokacizny w wyposażeniu istniał, był palkący, i na bieżąco rozwiązywany. O ym samym pisze i sam Piłsudski w książce "Rok 1920" Ekwipunek wz.19 został użyty bojowo w wojnie dwudziestego roku. Nie chcę popołnić omyłki, ale nawet na przytoczonym zdjęciu któryś z zołnierzy nosi coś w rodzaju kurtki wz.19, może to zresztą jakaś samoróbka z kurtki niemieckiej - nie jest tajemnicą, ze polska kurtka wz. 19 nawiazywała krojem właśnie do kurtki niemieckiej. Tak czy siak, temat czeka na ścisłe, współczesne opracowanie. Ciekawie na tym tle wypada wydana w 1999 roku w Rosji bogato ilustrowana książka A. Deriabina z serii "Sołdat" (coś w rodzaju rosyjskiego "Ospreya" ) pt. "Wojna domowa w Rosji 1917 - 1922 - wojska interwentów", gdzie udziałowi Polaków w "próbie zdławienia rewolucji", poświecono relatywnie dużo miejsca. Próżność naszą może mile łaskotać fakt, że autor nazywa wojsko polskie "najsilniejszą i najlepiej przygotowaną do walki formacją sił interewencyjnych", różnorodność wyposażenia i umundurowania wojsk polskich znajduje w tym opracowaniu odzwierciedlenie w licznych zdjęciach, szkicach i barwnych ilustracjach. Zaintersowania, jakie budzi ta pozycja nie osłabiają błędy, których nie uniknięto - rysunki dość swobodnie interpretują niektóre elementy kroju polskich mundurów, co ciekawe, polski mundur opisywany jest raz jako wz. 19 innym razem jako wz.20. Tak czy owak - pouczajace jest zerknąć na zagadnienie z cudzej perspektywy... Post został pochwalony 0 razy Powrót do góry bolas kapral podchorąży Dołączył: 05 Sie 2005 Posty: 13058 Przeczytał: 2 tematy Pomógł: 27 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: II Rzeczpospolita Wysłany: Pon 15:27, 20 Mar 2006    Temat postu: Heh ... no bo co tu pisać ... łatwiej by było chyba napisać czego WP nie używało w tej wojnie ... skoro mieliśmy sprzęt japoński, niemiecki, francuski, rosjski, angielski, amerykański, austriacki i jeszcze pewnie milion innych producentów ... doskonale widac to na tej fotce ... mały oddział a sprzet amerykański, niemiecki, austriacki ... chulaj dusza piekła nie ma ... Post został pochwalony 0 razy Powrót do góry Grzesiek_-_ Dołączył: 18 Paź 2005 Posty: 24 Przeczytał: 0 tematów Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Brzeziny Wysłany: Pon 17:11, 20 Mar 2006    Temat postu: Witam!!! Co do ekwipunku, to nie jestem pewien, ale mundury wz. 19 były. Posiadały wtedy one wysoki kołnierz, miały inny kolor, niż w 39 i w odosobnionych przypadkach były szyte nawet z drelichu (na podstawie zdjęcia nie dało się określić dokładnie, co to za tkanina, ale raczej len lub bawełna). Pozdrawiam!!! Post został pochwalony 0 razy Powrót do góry bolas kapral podchorąży Dołączył: 05 Sie 2005 Posty: 13058 Przeczytał: 2 tematy Pomógł: 27 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: II Rzeczpospolita Wysłany: Pon 18:30, 20 Mar 2006    Temat postu: może i były ... ale ile ich mogło być % na taką armię jak mieliśmy w czasie tej wojny ... jakiś ułamek pewnie ... hełmów brakowało a przecież została ich kupa po zaborcach, każdy pułk inaczej uzbrojony - inne mundury, inny sprzęt, inna broń ... więc co tu mówić o nowym wzorze munduru który wprowadzono w 1919 roku ... wsyatrczy zobaczyć przez analogię jak niewiele w 1939 roku było w użyciu kurtek żołnierskich kurtek wz.36 (wprowadzonych w 1938 roku) ... Post został pochwalony 0 razy Powrót do góry kozak strzelec Dołączył: 06 Wrz 2005 Posty: 792 Przeczytał: 0 tematów Pomógł: 4 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Poznań / Kutno Wysłany: Wto 21:39, 21 Mar 2006    Temat postu: mam pytanie czy mundur wz.19 w wersji uzywanej w polu mial patki na kolnierzu?? Post został pochwalony 0 razy Powrót do góry Wroclaw Gość Wysłany: Pon 11:02, 27 Mar 2006    Temat postu: Mundur Wz19 Guziki Jaki kolor byly guziki na mundur wz19, wiem ze oficerowie mieli srebrne, a na gieldach widze czasami guziki wz19 w kolorach zielonych i szarych. Powrót do góry melescul Dołączył: 30 Sty 2006 Posty: 102 Przeczytał: 0 tematów Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Bałuty, dawne Litzmannstadt Getto Wysłany: Pią 10:51, 21 Kwi 2006    Temat postu: Jeśli chodzi o obszywanie repliki kurtki wz.19 (jeśli dobrze rozumiem, że do tego pytanie zmierza), to opcji jest naprawdę wiele. Przede wszystkim zupełnie na miejscu jest stosowanie guzików z nowym orłem, wz. 28 - jak sama nazwa wskazuje, wprowadzono je w dwudziestym ósmym, a skoro nowe kurtki to trzydziesty szósty, to ładnych parę lat szyto kurtki wz.19 z nowymi orłami. Kolor? Guziki szeregowych to stal ocynkowana, malowane były na kolor ochronny, niekiedy lakierem bezbarwnym - to mogą być te szare o których Kolega wspominał. Jest jeszcze opcja zastosowania guzika wz.27 o godle jeszcze zbliżonym do wz.19, ale o nowej konstrukcji (prawdziwe wz. 19 są z dwóch blaszek, puste w środku, wz.27 i 28 - lite wytłoczki) Jeśli coś przeoczyłem, proszę sie nie martwić - gospodarze tej strony tradycyjnie zauważą i wytkną, więc będzie Kolega miał wszechstronny ogląd Pozdrowienia, marcin melescul P.S. Przy okazji "oguzikowania" umundurowania wz.19 - stawiam zagadanienie - czy ktoś jest w posiadaniu dokumentacji zdjęciowej mogącej potwierdzić, że płaszcze wz.19 miały przy zapięciu (na piersi)takie same guziki wz.28 22mm, jak przy bluzie mundurowej? Guziki 25 z nowym godłem mm to dopiero 1936 rok. M. Post został pochwalony 0 razy Powrót do góry melescul Dołączył: 30 Sty 2006 Posty: 102 Przeczytał: 0 tematów Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Bałuty, dawne Litzmannstadt Getto Wysłany: Śro 13:42, 19 Lip 2006    Temat postu: Witam, odgrzewam temat, ale dla mnie z różnych przyczyn stał się aktualny. Czy ktoś dysponuje zdjeciami guzików wz.19? Idzie mi o stwierdzenie, ile jest prawdy w zasłyszanej przeze mnie opinii, że "guzik wz.19 znany był w około 40 odmianach rysunku" Sprawa druga: czy zdaniem tutejszych zgłębiaczy tematu kurtka wz.19 mogła być wyposażona we Wrześniu w guziki wz.19, czy tylko wz.27 bądź 28? Pozdrawiam, M. Post został pochwalony 0 razy Powrót do góry bolas kapral podchorąży Dołączył: 05 Sie 2005 Posty: 13058 Przeczytał: 2 tematy Pomógł: 27 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: II Rzeczpospolita Wysłany: Śro 13:48, 19 Lip 2006    Temat postu: Nie znam się zupełnie na guzikach i fotki takowego nie posiadam, myslę że sporo można się dowiedzieć z książeczki (niestety tez nie posiadam) ... "Guziki WP 1918-1939" czy jakoś tak - ten sam wydawca co serii "Bagnety WP 1918-1939" Szczegłowa ... twarda okładka i chyba dwa tomy - wydane między 1995-2000. Jako ciekawostka, która może ci coś wniesie do tematu "Historia polskiego guzika wojskowego 1914-1995" Michała Wolframa-Jaroszyńskiego z jego strony [link widoczny dla zalogowanych] Cytat: OKRES MIĘDZYWOJENNY GUZIKI wzoru 1919 Pierwsze przepisy ubiorcze w niepodległym państwie weszły w życie 1 listopada 1919 roku. Mowa jest w nich o guzikach “średnicy 22 mm metalowe, barwy ochronnej (oksydowane) z herbem Państwa Polskiego”. Guziki wykonane według rysunków zamieszczonych w dzienniku rozkazów są dwuwarstwowe, wewnątrz puste i prawie płaskie. Materiałem użytym do produkcji był cynk. Na awersie widnieje orzeł w podwójnym lub potrójnym okręgu. Rewers najczęściej gładki, rzadko opatrzony napisami “POLSKI WYRÓB”, lub “BRISTOL MM”. Guziki wzór 19 znane są w dwóch wielkościach: 15 i 22 mm, choć spotyka się też guziki duże o średnicy 23,5 mm. Guziki o średnicy 15 mm występują również zaopatrzone w dwie zaostrzone, płaskie blaszki, lub dwa druciki, służące do mocowania paska przy czapkach. Odnotowano około 40 odmian guzików wzór 19 różniących się rysunkiem na awersie, co świadczy o dużej ilości matryc wykorzystywanych do ich produkcji. Te same przepisy ubiorcze modyfikują hak do podtrzymania pasa głównego zmieniając całkowicie jego wygląd. Choć nadal jest to element wzorowany na niemieckim, w porównaniu do poprzedniego wzoru jest większy, ma wydłużoną formę, a przede wszystkim jest gładki, bez wizerunku orła. W regulaminie nie używa się określenia “Hak” lecz “wielka i mocna haftka” Po roku 1919 guziki nowego wzoru nosili tylko szeregowcy i to nie we wszystkich oddziałach. Cała kadra używała różnych guzików, między innymi donaszano jeszcze guziki wzór 1917 pochodzące z wielu wytwórni. Niektórzy oficerowie nabywali guziki wykonane wg wzoru dla Armii Błękitnej, które ze względu na bardzo duże zapotrzebowanie produkowały fabryki krajowe. W wojsku noszono również guziki produkowane dla funkcjonariuszy Policji i urzędników państwowych. GUZIKI wzoru 1919 DLA KORPUSU KADETÓW 10 listopada 1919 roku ukazał się w Dzienniku Rozkazów Wojskowych Nr 94 przepis ubioru wychowanków Korpusu Kadetów, który przewidywał guziki “biało-metalowe specjalnego rysunku z literą “K”, średnicy 20 mm”. Do przypięcia podpinki przy czapce wprowadzono guziki o średnicy 15 mm. Nie są znane guziki wykonane zgodnie z rysunkiem zamieszczonym w regulaminie. Zarówno awers, jak i średnice znanych guzików dużych 22 i 24 mm, nie odpowiadają przepisom ubiorczym. Jednak badając dokładnie sposób wykonania, metal i wszystkie cechy oglądanych guzików, a także mając na względzie pochodzenie badanych egzemplarzy, wyciągnąć należy wniosek, że guziki te są jak najbardziej polskie. Stąd twierdzenie, że guziki dla Korpusu Kadetów wzór 1919 nigdy nie zostały wykonane w formie przewidzianej rozkazem. Nie wiadomo również czy zostały użyte. Odnotowano 2 odmiany dużego guzika kadeckiego wzór 1919 różniące się krojem litery “K” i wymiarem. Guzik mały przewidziany do przypięcia podpinki przy czapce nie jest znany. Guziki Korpusu Kadetów wzoru 1919 są dwuwarstwowe, wykonane z cynku i nie mają żadnych oznaczeń fabrycznych na rewersach. Dnia 19 września 1922 roku nastąpiła ogłoszona w Dzienniku Rozkazów Nr 38 częściowa zmiana umundurowania Korpusu Kadetów w trakcie której wycofano guziki z literą “K”, wprowadzając “guziki biało metalowe z orłem państwowym wzoru przyjętego w wojsku”. GUZIKI MARYNARKI WOJENNEJ 11stycznia 1919 roku został wydany rozkaz uzupełniający “Przepisy instrukcje umundurowania polowego Wojsk Polskich” wydane w Warszawie w 1917 roku. W pozycji 233 część IV sprecyzowano wygląd munduru Marynarki Wojennej, nie podając opisu guzików. Mając jednak na względzie zalecenie stosowania guzików złotych zamieszczone w rozkazie z 25 stycznia1920 roku, gdzie poza wprowadzeniem nowego guzika napisano: “Od dnia ogłoszenia niniejszego rozkazu mogą oficerowie i urzędnicy nosić nowe, dla nich przepisane odznaki, przy równoczesnej zmianie guzików na złote” W Marynarce Wojennej do roku 1920 używano guzików ogólnowojskowych. GUZIKI MARYNARKI WOJENNEJ wzoru 1920 Guziki Marynarki Wojennej w latach 1920-1927 W 1920 roku ukazał się przepis wprowadzający jednolity ubiór dla Marynarki Wojennej. Wprowadzono dla żołnierzy wszystkich stopni “Guzik mundurowy z żółtego metalu z kotwicą na tle Krzyża Kawalerskiego. Średnica wielkiego guzika wynosi 22mm, małego zaś 15 mm”. Dodatkowo, w części 1A dotyczącej umundurowania szeregowych w pkt. 8 powiedziane jest: “ Guzik mundurowy, jak u oficerów, sztancowany jednorazowo.” Była to wskazówka dla producentów dotycząca wytłaczania całego, dość skomplikowanego rysunku guzika jednym uderzeniem stempla. W latach dwudziestych guziki Marynarki Wojennej były dwuwarstwowe, wewnątrz puste, produkowane z blachy mosiężnej złoconej, ze spodem najczęściej cynkowym, rzadziej stalowym lub mosiężnym. Guziki Marynarki Wojennej z tego okresu sygnowane są inicjałami i oznaczeniami reklamowymi : “A.U.”, “A.U. I-a QUALITAT”, “B.S.W.”, “B.S.W. SUPERIEUR”, “ESEF”, “S.F.”, oraz “I.W.C” i “Z.S.” Znane są egzemplarze sygnowane “A.U.” z uchem na sprężynce. Nie wprowadzony guzik Marynarki Wojennej wz. 24 Wzmiankowany jedynie w publikacji “Guziki. Przewodnik dla kolekcjonerów” guzik wz. 24 doczekał się wreszcie należnego mu miejsca wśród innych guzików MW. Można potwierdzić istniejące dotychczas jedynie w postaci pogłosek informacje dotyczące określenia wzoru i pochodzenia. Dokładny rysunek guzika znajduje się na tablicy D, projektu przepisu umundurowania Marynarki Wojennej z września 1924 roku, przechowywanym w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie. Pierwsza strona przepisu opatrzona jest adnotacją “Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych z dnia ..... L.17447. Zatwierdzam załączony przepis ubioru Marynarki Wojennej. Przepisy przejściowe donaszania poprzedniego ubioru wyda Szef Kierownictwa Marynarki Wojennej we własnym zakresie. Z dniem ogłoszenia niniejszego rozkazu tracą moc obowiązującą wszelkie wydane w tej kwestii poprzednio rozkazy. Generał-Dywizji.” Nie zawiera jednak podpisu ministra, brakuje także dokładnej daty (w nagłówku pierwszej strony wpisano jedynie miesiąc i rok, rozkaz opatrzono tylko liczbą wpływu). Najbardziej jednak rzucającym się w oczy oznaczeniem na karcie jest napis: Projekt. Cytowany przepis zawiera opis guzika mundurowego, jednakowego dla wszystkich stopni, mówiący o tym, że: “guzik mundurowy - pozłacany, matowy, z wytłoczonym wizerunkiem orła państwowego na tle kotwicy admiralicyjnej. Całość otoczona wzdłuż brzegu rysunkiem liny. Średnica wielkiego guzika 22 mm., małego 13 mm. Środkowe części guzików wypukłe, dużego - na 6 mm., małego - 4 mm., licząc od płaszczyzny odwrotnej jego strony.” Guziki Marynarki Wojennej wz. 24 spotyka się w zbiorach rzadko, jednak fakt wytwarzania ich przez co najmniej dwóch producentów sugeruje, że “projekt” przynajmniej częściowo wprowadzono w życie. W przypadku guzików być może wykonano dużą serię próbną, którą mimo nie wprowadzenia projektu umundurowania wydano do wykorzystania przy mundurach MW. Hipotezę tą potwierdza odnalezienie podczas poszukiwań na Helu kurtki mundurowej Marynarki Wojennej zaopatrzonej zarówno w typowe guziki wz. 20 jak i małe guziki wz. 24. Równie dobrze jednak, producenci po wyprodukowaniu pewnej liczny guzików wz. 24, wobec nie wprowadzenia ich do użycia mogli po prostu wystawić je w sklepach do sprzedaży, a fakt ich występowania przy mundurach stanowi tylko przykład, marynarskiej tym razem fantazji. Nietypowym guzikiem marynarki, jest odnotowany w kilku zaledwie egzemplarzach, nie wprowadzony wzór z 1924 roku. Guzik ten jest dwuwarstwowy, wewnątrz pusty o średnicy 15 mm. Awers przedstawiający orła w koronie umieszczonego na kotwicy wykonany jest z mosiądzu, rewers z cynku z wytłoczonym oznaczeniem firmy “S.F.”. Ucho z drutu mosiężnego o średnicy 1,5 mm. Guziki Marynarki Wojennej w latach 1927-1939 Wraz z upowszechnieniem się w wojsku guzika wytłaczanego z jednej warstwy metalu, także guziki Marynarki Wojennej wytwarzano w ten sposób, jako jednowarstwowe, masywne. Wszystkie guziki Marynarki Wojennej z lat trzydziestych wykonane są przez fabryki krajowe, z mosiądzu złoconego w wielkościach 15 i 22 mm, z oznaczeniami producentów na rewersach. Odnotowano : “B. GRABSKI ŁÓDŹ”, “GUZPOL WARSZAWA”, “MASYWNY” i “S.JABŁOŃSKI S.z.O.O. POZNAŃ”. W zakładach Bronisława Grabskiego, oraz wytwórni sygnującej swe wyroby “GUZPOL” na rewersach obok oznaczenia firmy umieszczano numer serii (matrycy) i choć nie zawsze, rok produkcji. Wyroby S. Jabłońskiego opatrzone są datą 1939. Guziki Marynarki Wojennej o rysunku według wzoru 1920 wytwarzano do roku 1952 kiedy to zmieniono rysunek na awersie, zastępując Krzyż Kawalerski, Krzyżem Grunwaldu. NIEREGULAMINOWE GUZIKI UŻYWANE W WOJSKU POLSKIM W LATACH 1918-1927 W latach 1918-1927 w Wojsku Polskim używane były różne, nie regulaminowe guziki. Były to guziki wzoru Armii Błękitnej, produkowane w kraju, a także w Austrii, guziki o podobnej formie lecz z orłem o podniesionych skrzydłach, zbliżonym do godła państwowego, oraz guziki z orłem nakładanym, lub bardzo głęboko tłoczonym, produkowane przed rokiem 1920 dla Policji i innych urzędników państwowych. Noszono też guziki Policji Państwowej wzór 20, oraz guziki produkowane według wzoru z 1917 roku zarówno białe jak i złocone. Pojawienie się w latach dwudziestych wielu różnorodnych nie regulaminowych guzików wojskowych, takich jak guziki cynkowe dla szeregowych wyprodukowane około 1922 roku, przypisać należy wyłącznie inwencji producentów, nie mającej żadnego uzasadnienia w przepisach wojskowych. W zakładach produkcyjnych powszechnie praktykowano wyrabianie nowych wzorów guzików, według mniej lub bardziej udanych projektów, które następnie próbowano zatwierdzić u rozmaitych władz wojskowych, czego dobrym przykładem jest nie wprowadzony wzór 1926. Jak wiadomo, dopiero guzik Bronisława Grabskiego z 1927 roku został pozytywnie zaopiniowany i wprowadzony do użycia jako jedyny obowiązujący w wojsku polskim. GUZIKI ŚLĄSKIE Region śląski wytworzył własny typ guzika, opracowany dla milicji Śląska Cieszyńskiego, używany jednak wbrew regulaminowi w Wojsku Polskim, a także podczas Powstania Wielkopolskiego. Na awersie widnieje orzeł jagielloński, zbliżony rysunkiem do godła z guzików oficerskich Armii Błękitnej, lecz płaski. Średnice guzików śląskich to 15, 17, 20, 22, 24 i 25 mm. Guziki te produkowane były w fabrykach austriackich, lub na terenie zaboru austriackiego. Odnotowano wytwórnie: “A.U.”, “Ł.C.K.”, “P.M.K.”, oraz “W.S.W.”. Awersy wykonywane były z blach mosiężnych, cynkowych lub stalowych i oksydowane. Rewersy cynkowe lub stalowe, niklowane. Guziki produkowane przez firmę “A.U.” znane są również w odmianie z uchem na sprężynce. Odrębną grupę stanowią guziki tej samej konstrukcji co guziki śląskie, lecz przedstawiające orła ze skrzydłami uniesionymi. Zarówno awersy jak i rewersy tych guzików wykonane są z blachy cynkowej oksydowanej. Odnotowane oznaczenia to: “A.U. Ia QUALITÄT” na guzikach średnicy 15 mm i “A.U.” na guzikach średnicy 22 mm. GUZIKI WZORU ARMII BŁĘKITNEJ Na początku lat dwudziestych, z braku nowych guzików przeznaczonych dla kadry zawodowej Wojska Polskiego, której guziki cynkowe wzoru 1919 nie przypadły do gustu i wobec panującej powszechnie modzie związanej z powrotem Armii Błękitnej do kraju, prawie cała kadra używała guzików typu “hallerowskiego”, lecz produkowanych już przez fabryki krajowe, przeważnie z blachy mosiężnej i miedzianej, rzadziej z białego metalu w wielkościach 15 oraz 21i 22 mm. Odnotowano następujące wytwórnie: “A.R.W.” “B.M.”, “B.MIERNOWSKI WARSZAWA”, “BRISTOL M.M.”, “J.M.C.”, “J.M.W.”, “J.S.”, “J.Sz.W.”, “J.W.C.”, “ESEF.W.” “S.F.”, “S.Z.”, “M.G.W.”, “S.L.”, “ESEL WARSZAWA”, “POLONIA S. i C.”, “POLONJA W. Sz.”, “P.M.K.”, “STELLA”, “SZYK POLSKI”, “SZYK POLSKI BR.R.”, “UNION CH.G.”, “VERSAL B.M. PRIMO”, “W. i M. WARSZAWA”, “W.S.W”, “WYBOROWE J.Sz.W.”, “Z.S.” oraz oznaczenie “* * * *” Wklęsły znak palmy z liczbami 16 na guziku małym i 22 na guziku dużym, określającymi średnicę, jest symbolem firmy ABELES EMANUEL i POSER EMANUEL. Stylizowany niemiecki orzeł o bardzo schematycznym rysunku na rewersach guzików to znak handlowy niezidentyfikowanej firmy niemieckiej. Guziki produkcji polskiej są w porównaniu do oryginalnych guzików produkowanych we Francji i później w Austrii, wykonane niestarannie. Austriackie fabryki produkujące guziki wzoru Armii Błękitnej to “A.U.”, “B.S.W.” i “H.U.” Znany jest także guzik, wyprodukowany przez braci Schneider z orłem nakładanym, oraz guzik nietypowej wielkości 11,5 mm, z blaszkami do mocowania paska przy czapce. GUZIKI Z ORŁEM ZBLIŻONYM DO GODŁA PAŃSTWOWEGO W związku z planowaną i rozpoczętą po 1919 roku standaryzacją umundurowania Wojska Polskiego, władze wojskowe kładły szczególny nacisk na przestrzeganie przepisów ubiorczych. Dotyczyło to między innymi guzików mundurowych. Stąd też wynika pojawienie się guzików, o podobnej co prawda formie, lecz odmiennym rysunku orła, bardziej nawiązującego stylistyką do godła państwowego niż na guzikach Armii Błękitnej. Orzeł wyobrażony na tych guzikach ma podniesione skrzydła. Są to guziki sposobem konstrukcji identyczne z guzikami typu “hallerowskiego” a więc dwuwarstwowe, wewnątrz puste, wykonane z blach mosiężnych, miedzianych i cynkowych. Występują w wielkościach 15 i 22 mm. Znany jest egzemplarz o średnicy 25 mm. Odnotowano następujące wytwórnie i napisy reklamowe: “A.R.W.”, “PERFEKT A.R.”, “B. MIERNOWSKI WARSZAWA”, “BRISTOL M.M.”, “B.S.”, “EXTRA FEIN”, “EXTRA FEIN B. i F.”, “FEINE QUALITAT”, “J.M.C.”, “J.M.W.”, “J.SZ.”, “WYBOROWE J.Sz.W.”, “J.W.C.”, “MAGNETA J.S.”, “M.G.W.”, “POLONJA S. i C.”, “POLONJA W. Sz.”, “PIŁSUDCZYK J.B.”, “POLSKI WYRÓB”, “S.F.”, “S.L.”, “SZYK POLSKI”, “SZYK POLSKI BR.R.”, “STELLA”, “STELLA W.”, “VERSAL B.M. PRIMO”, “W. i M. WARSZAWA”, “WYBOROWE J.SZ.” Stylizowany znak palmy z cyfrą 16 oznaczającą średnicę, oraz oznaczenie wyobrażające orła niemieckiego i cyfrę 21 M omówione zostały wyżej. GUZIKI POLICJI PAŃSTWOWEJ Guziki Policji starego wzoru Pomijając guziki wzoru 1917 złocone, można wyróżnić trzy zasadnicze typy guzików używanych przez Policję i innych funkcjonariuszy państwowych. Typ pierwszy wykonany jest tak, że na awersie guzika , niekiedy bardzo głęboko, wytłoczony jest staranny i dokładny w rysunku orzeł. W typie drugim orzeł jest nakładany, a jego obrys stanowi okrąg. Typ trzeci ma również orła nakładanego, lecz jego rysunek ma zwykłą, wydłużoną formę. Orły nakładane były wcześniej wytłaczane i są zaopatrzone w dwie blaszki przylutowane pośrodku, na spodniej stronie, służące do umocowania na gładkim awersie guzika. Wszystkie omawiane tu typy guzików są dwuwarstwowe, wewnątrz puste i występują w wielkościach od 15 do 23 mm. Wykonywane były z blach miedzianych, mosiężnych i alpakowych. Część z nich była złocona lub srebrzona i oksydowana. Rewersy wykonane są z blach cynkowych, oraz stalowych często niklowanych. Zanotowano następujące wytwórnie: “A.U.”, “EDUARD J. BITTNER PRAG”, “ESEF W”, “S.F.”, “J.S.”, “M.G.W.” “S.L.”, “W.S.W” i “Z.S.”, oraz różne napisy reklamowe jak: “EXTRA FEIN”, “HOCHFEINE QUALITAT”, “I-a QUALITAT”, “ZGŁ.W. URZĘD. PATENT”. Część guzików nie jest sygnowana. Guziki Policji Państwowej wzór 1920 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Spraw Wojskowych ogłoszone w Dzienniku Ustaw RP Nr 26 z 27.03.1920 poz. 159 wprowadziło dla Policji Państwowej nowy typ guzika, który cieszył się dużą popularnością w wojsku. Guziki te, wykonane z białego metalu, z blach mosiężnych lub miedzianych i srebrzonych, miały być : “białe, prawie półkoliste z orłem państwowym”, choć niektóre egzemplarze przypominają rysunkiem orła z guzików wzór 17 z koroną otwartą, znane także w odmianie z pierścieniem na krawędzi, wykonane z mosiądzu. Guziki Policji Państwowej wzór 1920 produkowały takie firmy jak “A.U.”, “ADAM WARSZAWA”, “Ł.C.”, “POLONIA S.i.C.”, “S.F”, “S.F.W.”. Często umieszczano na rewersach napisy reklamowe “I-a QUALITAT”, “SZYK POLSKI” i “EXTRA FEIN”. Występują także egzemplarze nie sygnowane. W tym samym Dzienniku Ustaw ukazały się “Przepisy przejściowe” gdzie w Art. 2 napisane jest “Zezwala się również używanie aż do odwołania złotych guzików z orłem państwowym z powodu znacznego ich zapasu” Adnotacja ta dotyczy guzików starego wzoru omawianych wyżej. W Policji Państwowej, podobnie jak w Wojsku Polskim używano różnych nie regulaminowych guzików, nie jest to jednak tematem tej pracy. INNE Przy umundurowaniu typu kurtki skórzane broni pancernej i lotnictwa, płaszcze sukienne zimowe, kombinezony robocze, używano różnych guzików. Były to guziki cynkowe z czterema, lub dwoma otworami, guziki z mas plastycznych, a także skórzane. GUZIKI CYNKOWE Z LAT DWUDZIESTYCH DLA SZEREGOWYCH Około 1922 roku wyprodukowano jednowarstwowe, masywne guziki cynkowe z charakterystycznymi krawędziami zawiniętymi do wewnątrz, przeznaczone dla szeregowych. Umieszczony na nich orzeł zbliżony do godła państwowego, miał nieco szerszy rysunek niż na regulaminowych guzikach wzoru 1919 i nie był umieszczony w okręgu. Ze względu na solidną konstrukcję i staranne wykonanie guziki te cieszyły się znacznie większą popularnością. Produkowały je firmy: “B.G.Ł.”, “B.R. ST.”, “L.B.”, “W.K.”, “W.KK.”, część z nich jest nie sygnowana. Występują w średnicach 17 i 23 mm. Znane są również guziki firm “B.G.Ł.”, “M.G.W” i “S.F.W.”, oraz nie sygnowane, wykonane tak samo, lecz z białego metalu lub mosiądzu. Guziki te występują w tych samych wymiarach jak cynkowe, są jednak w większości dwuwarstwowe. Znany jest egzemplarz wykonany z miedzi. Nie jest wykluczone, że przeznaczone były dla kadry oficerskiej. NIE WPROWADZONY GUZIK WZORU 1926 Ciekawym guzikiem jest wykonany najprawdopodobniej jako wzór, guzik o nietypowym zupełnie rysunku orła. Znane egzemplarze są jednowarstwowe, wykonane ze srebra, z umieszczoną na uchu próbą. Średnica guzików 15 i 22 mm. Na rewersie widnieje napis : “R.K.D.W.” oznaczający nieznaną firmę z Warszawy, oraz “U. Pat. No.526”. Pod tym numerem w Urzędzie Patentowym zanotowana jest informacja : “Wzór Użytkowy Nr 526 zgłoszony 27.07.1926, zarejestrowany 27.08.1926. Tadeusz Szuwowski, Warszawa. Metalowy guzik uniformowy.” Z całą pewnością guziki te były używane przy mundurach, nie było to jednak powszechne. Są to jednostkowe przypadki używania guzików wykonanych na zamówienie indywidualne, trudno bowiem założyć by władze wojskowe zatwierdziły do użytku guziki ze srebra. Znany jest także egzemplarz o identycznym rysunku orła, o odmiennym jednakże wykonaniu. Guzik ten jest jednowarstwowy, wykonany w całości z mosiądzu z przylutowanym na rewersie uchem. Sposób wykonania sugeruje produkcję rosyjską (charakterystyczne dla guzików rosyjskich mocowanie i kształt ucha), jednak bez bliższych danych odnośnie pochodzenia trudno to stwierdzić jednoznacznie. Należy założyć, że guzik mosiężny jest wcześniejszy, być może używany był w Wojsku Polskim na Wschodzie, a jego srebrny duplikat jest tylko, należy przyznać że udaną, próbą naśladownictwa. Jak było naprawdę, niestety nie wiadomo. GUZIKI wzoru 1927 Rozpoczęta w latach dwudziestych standaryzacja umundurowania Wojska Polskiego zaowocowała pod koniec lat dwudziestych opracowaniem jednolitego dla całej armii guzika wojskowego. W pracach tych szczególny udział miał Bronisław Grabski, którego firma założona w 1921 roku w Łodzi, od roku 1924 stała się poważnym dostawcą różnych artykułów metalowych dla wojska /guziki, odznaki, orzełki/. Opracowany w 1927 roku, zgłoszony w Urzędzie Patentowym “Wzór Użytkowy Nr 758 zgłoszony 01.04.1927, zarejestrowany 25.05.1927.” i wyprodukowany przez tę fabrykę nowy, polski guzik wojskowy, został zatwierdzony przez władze i wprowadzony jako wyłącznie obowiązujący w Wojsku Polskim. W rozkazie Ministra Spraw Wojskowych opublikowanym w Dzienniku Rozkazów 10/1927 mowa jest o tym, że: “Guziki mundurowe dla oficerów i szeregowych wykonane z białego metalu, masywne, o wymiarach: duży guzik średnicy 22 mm, mały guzik o średnicy 16 mm. Guzik mundurowy duży, tłoczony z blachy, o grubości 1,5 mm. Uszko wykonane z drutu 2 mm, grubości przechodzącego przez dwie dziurki pośrodku guzika, w odległości 6- 6,5 mm, jedna od drugiej i zawinięte na zewnętrznej powierzchni guzika, po zawinięciu następuje wytłoczenie, przez co otrzymuje się wzmocnienie ośrodka guzika o 1 mm grubości. Na tak sporządzonym guziku jest następnie wytłoczony orzełek ściśle pośrodku, o rozpiętości skrzydeł 9-10 mm, wysokości 16-17 mm. Na obrzeżu guzika winna być wypukła obwódka 1 mm gruba i 1 mm wysoka, odległa od brzegu o 2 mm. Brzeg guzika winien być nieco zgrubiony i gładko zaokrąglony. Wymiary guzika dużego w stanie gotowym: średnica 22 mm grubość blachy 1,5 mm wypukłość łuku guzika 5,5 mm grubość drutu uszka 2 mm wysokość uszka 11 mm szerokość uszka w świetle 4-4,5 mm wysokość oprawy uszka do 2,5 mm rozpięcie skrzydeł 9-10 mm Mały guzik wytłoczony z blachy 1i1/4 mm grubej, uszko zaś z drutu 1 i pół grubego. Wymiary guzika małego w stanie gotowym: średnica 16 mm grubość blachy 1i1/4 mm wypukłość łuku guzika 3,5-4 mm grubość drutu uszka 1,5 mm wysokość uszka 8-9 mm szerokość uszka w świetle 2-2,5 mm wysokość oprawy uszka do 2,5 mm wysokość orzełka 13-13,5 mm rozpięcie skrzydeł 8-8,5 mm odległość wypukłej obwódki od brzegu 1 mm szerokość i wysokość obwódki 1/2 mm Noszenie guzików mundurowych: guziki duże o wymiarze 22 mm, naszywa się na piersiach bluzy i płaszcza, na rękawach, na dragonach i na kieszeniach. Małe guziki o wymiarze 16 mm średnicy naszywa się tylko na naramienniki, na podpince czapki, oraz w rozcięciu płaszcza oficerskiego. Zezwalam oficerom na donaszanie dotychczasowych guzików do dnia 01.01.1928r. Szeregowi donaszają dotychczasowe guziki do czasu wyczerpania się posiadanych przez intendenturę zapasów”. Ustalone rozkazem guziki zostały wprowadzone jedynie dla oficerów, podoficerów i szeregowych zawodowych , oraz uczniów szkół oficerskich /szkół podchorążych rezerwy-równorzędnych/. Szeregowi niezawodowi nosić mieli guziki mundurowe tego samego wzoru, jednakże, wykonane z metalu ciemnego. Najprawdopodobniej nie zdążono jednak wykonać guzików dla szeregowych, nie jest znany ani jeden egzemplarz wykonany zgodnie z zaleceniem przepisu jako jednowarstwowy lecz z cynku. Natomiast wszystkie guziki wzór 27 poza produktami Bronisława Grabskiego są dwuwarstwowe z awersami w większości wypadków mosiężnymi lub z białego metalu. W grupie guzików dwuwarstwowych występują również nieliczne egzemplarze z awersem cynkowym niklowanym. Produkcję wspomnianych guzików podjęły firmy: Bronisław Grabski z Łodzi sygnujący swoje wyroby “B.G.Ł.”, “BR. GRABSKI ŁÓDŹ”, “BRON.GRABSKI ŁÓDŹ”, “K.JASIŃSKI POZNAŃ”, “ESEF” i “S.F.” oraz “POLONIA”, “UNION CH.G” i “W.C.W. WARSZAWA”. Często umieszczano obok oznaczenia firmy różne napisy reklamowe jak: “BIAŁY METAL” lub “ALPACCA”. Znany jest egzemplarz wykonany z blachy miedzianej, srebrzonej. Nieliczne egzemplarze pochodzące z wytwórni Bronisława Grabskiego z oznaczeniem “BRON.GRABSKI ŁÓDŹ” opatrzone są numerem serii umieszczonym nad uchem, odpowiadającym numerowi matrycy. Odnotowano numery serii od 1do 14 w przypadku guzków średnicy 15 mm i od 1do 11 wśród guzików średnicy 22 mm. GUZIKI wzoru 1928 Dekretem z 13 grudnia 1927 roku Prezydent R.P. zmienił godło państwowe. Należało więc zmienić rysunek orła również na guzikach. Rozkaz regulujący tę kwestię został wydany w roku 1928. Cały opis guzika, zarówno dla oficerów jak i szeregowych pozostawiono bez zmian, wprowadzono do niego tylko nowy rysunek orła. Oficerom zezwolono na noszenie guzików wzór 27 do 28 marca 1930 roku. Guziki wzór 28 produkowane były przez wiele wytwórni sygnujących swoje wyroby, choć nie było to regułą i jest duża grupa guzików nie sygnowanych. Poza guzikami produkowanymi zgodnie z wytycznymi zamieszczonymi w “Warunkach technicznych” znane są egzemplarze guzików wzór 28 wykonane w odmienny sposób. Wytwarzano je odlewając podstawę wraz z uchem, na którą nakładano cienką blaszkę i po zawinięciu brzegów wytłaczano orła. Występuje równie duża grupa guzików dwuwarstwowych. W roku 1933 (Instrukcja z 25.02.1933r.) zalecono oksydowanie guzików dla kadry na stare srebro. Guziki cynkowe dla szeregowych pozostawiono szare, powlekane bezbarwnym lakierem matowym marki “Metalit”. W roku 1936, w związku z wprowadzeniem nowego płaszcza uzupełniono przepisy wprowadzając trzeci rozmiar guzika tzw. płaszczowy o średnicy 25 mm. Największym producentem guzików wzór 28 był Bronisław Grabski i należy poświęcić jego wyrobom więcej miejsca. Firma ta sygnowała guziki: “B.G.”, “B.G.Ł.”, “B.GRABSKI ŁÓDŹ”, “BRON. GRABSKI ŁÓDŹ”, “BRONISŁAW GRABSKI ŁÓDŻ”, “GAT. MARS B.GRABSKI ŁÓDŹ”, “MARS B.G.Ł.”, “SYRENA Ł”, “SYRENA B.G.Ł”. Matryce do wybijania rewersów opatrzone były kolejnymi numerami. Spotyka się trzy systemy oznaczania guzików (poza oznaczeniami literowymi ): 1. Tylko rok (pełna data) 2. Numer serii (matrycy) i ostatnie dwie cyfry roku 3. Tylko numer serii (matrycy) We wszystkich trzech systemach umieszczano nazwę firmy i jest to oznaczenie “B.GRABSKI ŁÓDŹ” lub “BRON.GRABSKI ŁÓDŹ”. W guzikach sygnowanych pełną datą, rok umieszczano na dole rewersu, pod uchem. W guzikach sygnowanych w systemie drugim numer serii umieszczony jest nad uchem, a ostatnie dwie cyfry roku pod. W wersji trzeciej numer serii umieszczony jest na dole z nielicznymi wyjątkami kiedy umieszczono nad uchem numer serii pomijając rok. Odnotowane oznaczenia serii oficerskich guzików mundurowych wykonanych z alpaki, w systemie bez roku: * guziki średnicy 15 mm od 1 do 443, * guziki ś rednicy 22 mm od 1 do 847. Guziki płaszczowe o średnicy 25 mm oznaczane w tym systemie nie są znane. Ponadto zanotowano oznaczenia guzików: * średnicy 15 mm : 1937 i 1/37-79/37, 1/38-80/38 * średnicy 22 mm : 1937 i 1/37-25/37, 1/38-72/38 i 1/39-33/39. * średn icy 25 mm : 1937 i numerami serii 1-81/38 Większa różnorodność oznaczeń występuje w przypadku guzików żołnierskich. OZNACZENIE LITEROWE OZNACZENIE CYFROWE B.G. B.G.Ł B.G. Ł. B.GRABSKI ŁÓDŹ BRON.GRABSKI ŁÓDŹ 1932,1934, 1936, 1937, 1/37-14/37, 1/38-100/38, 1/39-67/39 1930, 1936, 1937, 1932, 1934, 1936, 1/38-31/38 1937, 1/37-58/37, 1/38-84/38, 1/39-98/39, 1-424 (guziki średnicy 22 mm) Znane są guziki z różnymi rysunkami orła z tym samym numerem serii na rewersie. Są to jednak przypadki rzadkie spowodowane zmianą pękniętej lub nadmiernie zużytej matrycy bez zmiany stempla. W trakcie wybijania guzików matryce zużywały się i dostrzec można stopniowo zacierający się rysunek orła wśród guzików oznaczonych tym samym numerem serii (matrycy). Firma B. Grabski znana była ze staranności wykonania swoich wyrobów i egzemplarze wadliwe pochodzące z tej wytwórni są bardzo rzadkie. Pozostali wytwórcy z wyjątkiem firmy GUZPOL, której wyroby opatrzone numerem serii znane są w nielicznych egzemplarzach nie numerowali matryc. Występują natomiast guziki wielu firm z oznaczeniem roku, w przypadku wyrobów firmy sygnującej guziki “STANIOLA” podany jest także kwartał. W przypadku guzików firmy “B.T.K.” spotyka się oznaczenie miesiąca. I tak, znamy guziki oznaczone cyframi serii lub roku: FIRMA OZNACZENIE CYFROWE 1. ALPACCA WARSZAWA 2. B.T. K. 3. B.T.K. 4. D.P.C. 5. GUZPOL 6. ESEF 7. ESEF W. 8. STANIOLA 9. S.G.M. 10. S. JABŁOŃSKI POZNAŃ 11. J.PLUTA E.MIŁK OWSKI 1938 1930, 1932, 1935 1932, 1934,VI.1937, X.1937, 1938 1938, 1939 1933, 1934, 36, 1937, 4/1937, 1938, 1939 1932, 1937, 1938 1932 1934, 1937, I-1938, II-1938, III-1938, IV-1938 1933, 1934, 1936 1937, 1938, 1939 1938 Poza oznaczeniami Bronisława Grabskiego odnotowano sygnatury wytwórni : “ALPACCA WARSZAWA”, “ASCEL”, “ASCEL W.”, “B.R.”, “B.R.W.”, “B.T.K.”, “B.M.W.”, “CH.G.W.”, “UNION CH.G.”, “CIESZYN (dwa lwy)”, “D.G.W.”, “D.P.C.”, “D.W.”, “ESEF”, “ESEF W.”, “S.F. (kotwica)”, “S.F.W.”, “S.F.W. 25 m/m”, “E.W.C.” “E.S.E.L.”, “ESEL W.”, “”ESEL” WARSZAWA”, “S.L.W.”, “GUZOMETAL SP Z OO”, “GUZPOL WARSZAWA”, “UNION H.G.W.”, “H.G.W.”, “L.CENSOR KRAKÓW” i w odmianie “Ł.CENSOR KRAKÓW”, “I.M.W.”, “J.M.C.”, “J.M.W.”, “J.M.W. WARSZAWA”, “J. PLUTA E. MIŁKOWSKI”, “J.W.C.”, “J.SZ.W.”, “K.M.W.”, “K.JASIŃSKI POZNAŃ”, “L.M.W.” “ELEM.W.”, “M.G.UNION”, ,“M.G.W.”, “M.W.P.”, “O.P.C.”, “P.E. KRAKÓW”, “POLONIA”, “POLONIA W.”, “POLONIA W.S.”, “R.W.”, “S.G.M.”, “S.G.M. WARSZAWA”, “STANIOLA”, , “S.J.P.”, “Sz.B.W.”, “SZCZĘSNY A. WARSZAWA”, “S.JABŁOŃSKI S. Z. oo POZNAŃ”, “S.J.”, “S.M. BUSPOZ”, “T.O.W.”, “W.C.W.”, “W.C.”, “POLONIA W.S.W.”, “WYBOROWE”, “Z.S.” oraz wklęsły znak przypominający palmę. Oznaczenia reklamowe stosowane na guzikach wzór 28 to : “ALPACCA”, “MASYWNY”, “WYBOROWE”, “N/S MASYWNY”, “PRIMA”, “JEDNOSTAJNY”, “N/S JEDNOSTAJNY”, “JEDNOSTALNY” i “1SZY GATUNEK”. Przeznaczenie guzików typu czapkowego, średnicy 22 mm, posiadających na rewersie w dwie blaszki do rozgięcia jak dotąd nie jest znane. Post został pochwalony 0 razy Powrót do góry melescul Dołączył: 30 Sty 2006 Posty: 102 Przeczytał: 0 tematów Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Bałuty, dawne Litzmannstadt Getto Wysłany: Śro 16:06, 19 Lip 2006    Temat postu: Spoko, dzięki. Elaborat P. Wolframa znam już na pamięć, niestety nie rozwiał moich wątpliwości. Jestem w posiadaniu wszystkich trzech wzorów guzików, usiłuję na podstawie zdjęć z epoki ustalić chronologię użytkowania guzików przy mundurach wz.19, a przede wszystkim wykluczyć anachronizmy. Sprawa trudna, bo zbliżeniowych wyraźnych fotek nie jest dużo, jednak wedle pewnych poszlak można to i owo założyć: - teoretycznie (i wedle p. Wolframa) guziki wz.28 z nowym godłem miały bezapelacyjnie zastąpić wz.19 lub (i) wz.27 do roku trzydziestego. Jednak na popularnym (i dobrej jakości) zdjęciu przysięgi żołnierzy (szeregi strzelców, oficer w pierwszym planie, znicz , wielu z Was na pewno zna tę fotę) widać kaprala w kurtce wz.19 z guzikami wz.27, tornistrem wz.33, i hełmem "salamandrą". Czyli - rzecz dzieje sie w latach trzydziestych, guziki wz.27 wciąż w użyciu. - na niemieckich barwnych fotografiach polscy jeńcy w kurtkach wz.19 mają guziki barwy khaki - o ile wiem guziki wz.28 malowano jedynie bezbarwnym "metalitem", wz. 27 bywały maolowane na kolor ochronny (mam nawet taki guzik) Czyli - poszlaka wskazująca, że guziki wz. 27 ostały się przy kurtkach dziewiętnastkach aż do Września To, niestety i tak nie dotyka problemu występowania we Wrześniu guzików wz.19 A czemu to dla mnie ważne? Zastanawiam sie nad celowościa kopiowania guzików wz.27 do replik mundurów z przeznaczeniem na rekonstrukcję Września. Zawsze to ekspens, taka inwestycja. Pozdrawiam Post został pochwalony 0 razy Powrót do góry bolas kapral podchorąży Dołączył: 05 Sie 2005 Posty: 13058 Przeczytał: 2 tematy Pomógł: 27 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: II Rzeczpospolita Wysłany: Śro 18:09, 19 Lip 2006    Temat postu: W wolnej chwilce przejrzę fotki z sieci które mam zarchwizowane na kompie - może znajdą się jakies dobre fotki z 1939 z widocznymi detalami ... jakby co powstawiam jakieś ... Post został pochwalony 0 razy Powrót do góry melescul Dołączył: 30 Sty 2006 Posty: 102 Przeczytał: 0 tematów Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Bałuty, dawne Litzmannstadt Getto Wysłany: Śro 18:49, 19 Lip 2006    Temat postu: Fajno, przydadzą się na pewno Post został pochwalony 0 razy Powrót do góry bolas kapral podchorąży Dołączył: 05 Sie 2005 Posty: 13058 Przeczytał: 2 tematy Pomógł: 27 razy Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: II Rzeczpospolita Wysłany: Czw 0:24, 20 Lip 2006    Temat postu: na szybko ... ... za wiele nie znalazłem w dobrej jakości ... niestety nie są też z 1939 roku ... ale że coś wnoszą do tematu wrzucam ... 3 pirwsze to Łódż - 28 i 31 pSK oraz 4 pac. w sumei trudno o dobre fotki z mundurem polowym - do dyspozycji mam garnizony - na fotkach jeńców jakie mam niestety nie widać detali ... [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych][link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] Post został pochwalony 0 razy Powrót do góry Wyświetl posty z ostatnich: Wszystkie Posty1 Dzień7 Dni2 Tygodnie1 Miesiąc3 Miesiące6 Miesięcy1 Rok Najpierw StarszeNajpierw Nowsze         Forum Strzelcy Kaniowscy - Forum Strona Główna -> Ekwipunek i wyposażenie Wszystkie czasy w strefie EET (Europa) Idź do strony 1, 2, 3, 4  Następny Strona 1 z 4   Skocz do: Wybierz forum Koszary Kaniowskie - forum ogólnodostępne----------------Stowarzyszenie "Strzelcy Kaniowscy"Garnizon Łódź i Ziemia Łódzka 1918-193928 pułk Strzelców Kaniowskich 1919-193929 pułk Strzelców Kaniowskich 1919-193930 pułk Strzelców Kaniowskich 1919-193931 pułk Strzelców Kaniowskich 1919-1939Zdjęcia / DokumentyEkwipunek i wyposażenieHistoriaInternational forum  Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group gGreen v1.3 // Theme created by Sopel & Programosy Regulamin Na skróty:Koszary Kaniowskie - forum ogólnodostępneStowarzyszenie "Strzelcy Kaniowscy"28 pułk Strzelców Kaniowskich 1919-1939Ekwipunek i wyposażenie29 pułk Strzelców Kaniowskich 1919-1939Historia31 pułk Strzelców Kaniowskich 1919-193930 pułk Strzelców Kaniowskich 1919-1939Garnizon Łódź i Ziemia Łódzka 1918-1939Zdjęcia / DokumentyInternational forum