Sanitariuszka ochotnik - p. Teresa Obertyn.

bolas

Jestem pewien, że każdy miłośnik historii Kampanii Wrześniowej kojarzy poniższe zdjęcie:

Zdjęcie to jest ogólnie znane, bowiem ukazało się w wydanym w 1940 roku niemieckim albumie "Soldaten des Fuhrers im Felde" pośród stu paru innych zdjęć ilustrujących propagandowo niemiecki pochód przez Polskę.

Przedstawia motyw, jak tysiące innych zdjęć wykonanych przez Niemców po klęsce Polski - grupkę zwolnionych z niewoli szeregowych zmierzających do domu. Wśród nich jest charakterystyczna postać młodej dziewczyny w bluzie PCK, w wojskowych spodniach, furażerce, butach i owijaczach. Dziewczyna trzyma w ręce jakąś drobną paczuszkę.

Zdjęcie to jest tym bardziej znane, albowiem w tej samej chwili znany niemiecki fotograf Hugo Jeager (albo Hoffmann nie pamietam dokładnie) pstryknął jeszcze 3 inne zdjęcia w tej samej chwili. To jedne z niewielu zdjęć kolorowych z Września 1939 roku - przez co również bardzo rozpoznawalne:

Zdjęcia te znam od lat i przyglądałem się im setki, jak nie tysiące razy. Dopiero jednak ostatnio dowiedziałem się zupełnie przypadkiem, że owa Pani, a być może i żołnierze mają wiele wspólnego ... ze Strzelcami Kaniowskimi.

Otóż w pewnej świetnej książce Pana Ryszarda Wójcika pt: "Krew, kurz, pamięć. Opowieść o Bitwie nad Bzurą ziemi wydarta" można znaleźć nieco więcej detali na temat postaci tejże sanitariuszki. Okazuję się, że na początku lat 80-tych w telewizji pojawił się apel w poszukiwaniu świadków tej sceny. Po pewnym czasie odpowiedziała na niego właśnie ta Pani. Okazuję się że w dniu 1 września zgłosiła się na ochotnika do ... koszar 28 pułku Strzelców Kaniowskich w Łodzi i tam przydzielono jej rolę. Wedle fragmentu jej relacji w dniu 3 września ruszyła z pułkiem na Warszawę (zapewne chodzi o formowane w drugim rzucie jednostki pomocnicze), bowiem pułk w tym czasie znajdował się na przedpolach rzeki Warty.

Zainteresowanych jej losami odsyłam do w/w książki, która jest niesamowitą lekturą.

zadra

Niesamowite, kolorowe zdjęcia z września napawają mnie grozą, patrzę i
czuję niepokój dziwny... Odchodzą ostatni świadkowie ,a wydaje się jakby
to wszystko było wczoraj. Niesamowita historia.

Bobby

Na pierwszym zdjęciu, u tego po lewo od dziewczyny z menażką widać spodnie, bez owijaczy, na trzecim zdjęciu już kolorowym wygląda jakby miał jakieś zwykłe spodnie? Dlaczego on ma takie dziwne a reszta ładne z owijaczami? Koce i torby też raz mają z jednej strony, a później z innej oraz na pierwszym kolorowym zdjęciu u tego co jest do połowy obcięty, widać nawet założony pas na drugą stronę. I brak już orzełków na furażerce i rogatywkach.

bolas

Wielu żołnierzy w końcu walk aby uniknąć niewoli zamieniało mundury na ciuchy cywilne cudem pozyskane od ludzi. Dla wielu jednak brakło, więc często widac na zdjeciach z jeńcami jakieś takie mozaiki cywilno-wojskowe. Ten żołnierz za dużo szczęścia nie miał, bo jak widać zdobył tylko same spodnie i pewnie w nich trafił już do niewoli wraz z resztą dobytku.

Co do pytania o torby - p. Teresa ma na fotce torbę od maski wz.32/Kr a tą właśnie się tak nosiło (odmiennie niż wz.32/Dł - a takie my mamy w grupie). Piechocińcy jej towarzyszący mają chlebaki wz.33.

Dodatkowo, samo zdjęcie ...

... jest odwrócone horyzontalnie, nie przestawiałem go bowiem tak występuje u właściciela - ale doskonale to widać choćby po pasie, czy odznakach POS i Strzleckiej które sanitariuszka ma przypięte. Warto zwrócić uwagę jak wielkie one są na tej Pani ... co zapewne oznacza, że p. Teresa nie była zbyt wysoka.

Kadr ten wyglądał w oryginale tak:

Brak orzełków - to kolejny smutny epizod dostawania się do niewoli ... Niemcy je rekwirowali, kazali wypruwać. Na większości zdjęć jeńców widać bez orzełków, a często i bez pasów (zabranie pasa symbolizowało wtedy pozbawienie statusu żołnierza i stanie się jeńcem/aresztantem).

W temacie zaś samych kolorowych zdjęć z 1939 roku - można się pokusić o osobny temat, jeżeli te zdjecia są nieznane dla czytelników Smile

Mam sporo na kompie. Ale są ogólnie dostępne w wyszukiwarkach timelifepictures.com czy gettyimages.com

~norris

Bolku jeśli tak to p. Teresa ma odwrotnie zapięty pas

bolas

Pas ma zapięty normalnie, końcówką na lewy bok ...
Jedno zdjęcie jest odwrotnie pokazane (skan zły - [link widoczny dla zalogowanych]), na pozostałych widać już że jest OK. Wystarczy porównać z żołnierzami w tle ...

Bobby

Już rozumiem, dzięki za wyjaśnienie Smile

Co do jej wzrostu, jak sami mówicie ludzie byli mniejsi w tamtych czasach, ja mam 1,75m co mi zazdrościcie Smile

więc jej dałbym z 1,60m, góra 1,65m co by pasowało, bo jest od nich o głowę niższa.

Bobby

Jedna osóbka podpowiedziała mi że to nie jest bluza PCK tylko PW Wink

kozak

bolas

Tak po ścisłości to nie jest mundur PWK ... jak już coś to raczej tylko kurtka mundurowa, reszta to typowe wojsko, mundur PWK regulaminowy nie ma z tym zbyt dużo wspólnego. Pewnie jakiś mix mobilizacyjny. Bobby traska marszu już sprawdzona ? Smile